“ทีฆายุโก - ฑีฆายุโก”
เนื่องในพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา ไม่ว่าจะเป็น ๕ ธันวาคม หรือ ๑๒ สิงหาคม ก็ตาม เราจะพบป้ายหรือ
ข้อความถวายชัยมงคลว่า “ทีฆายุโก โหตุ มหาราชา” หรือ “ทีฆายุกา โหตุ มหาราชินี” ตามสถานที่ราชการ
หรือในหนังสือพิมพ์ ตลอดจนวารสารรายสัปดาห์ รายปักษ์ หรือรายเดือนอยู่ทั่วไป เขียนกันถูกบ้าง ผิดบ้าง
นั่นคือคำว่า “ทีฆายุโก” หรือ “ทีฆายุกา” ซึ่งจะต้องใช้ ท (ทหาร) นั้น บางทีก็ใช้ ฑ (นางมณโฑ)
อยู่บ่อย ๆ
คำว่า “ทีฆายุโก” เป็นภาษาบาลี ใช้ ท ทหาร แปลว่า “มีอายุยืน” เมื่อรวมข้อความที่ว่า “ทีฆายุโก โหตุ มหาราชา”
ตามอักษรก็แปลว่า “ขอพระมหาราชจงทรงมีพระชนมายุยั่งยืนนาน” และ “ทีฆายุกา” สำหรับพระนางเจ้าฯ พระบรม
ราชินีนาถนั้น ก็เป็นการเปลี่ยนรูปตามไวยากรณ์ เพราะคำว่า “มหาราชา” เป็นปุงลิงค์ คือ เพศชาย จึงต้องใช้
“ทีฆายุโก” ส่วน “มหาราชินี” เป็นอิตถีลิงค์ คือ เพศหญิง จึงใช้ “ทีฆายุกา”
ข้อความถวายชัยมงคลว่า “ทีฆายุโก โหตุ มหาราชา” หรือ “ทีฆายุกา โหตุ มหาราชินี” ตามสถานที่ราชการ
หรือในหนังสือพิมพ์ ตลอดจนวารสารรายสัปดาห์ รายปักษ์ หรือรายเดือนอยู่ทั่วไป เขียนกันถูกบ้าง ผิดบ้าง
นั่นคือคำว่า “ทีฆายุโก” หรือ “ทีฆายุกา” ซึ่งจะต้องใช้ ท (ทหาร) นั้น บางทีก็ใช้ ฑ (นางมณโฑ)
อยู่บ่อย ๆ
คำว่า “ทีฆายุโก” เป็นภาษาบาลี ใช้ ท ทหาร แปลว่า “มีอายุยืน” เมื่อรวมข้อความที่ว่า “ทีฆายุโก โหตุ มหาราชา”
ตามอักษรก็แปลว่า “ขอพระมหาราชจงทรงมีพระชนมายุยั่งยืนนาน” และ “ทีฆายุกา” สำหรับพระนางเจ้าฯ พระบรม
ราชินีนาถนั้น ก็เป็นการเปลี่ยนรูปตามไวยากรณ์ เพราะคำว่า “มหาราชา” เป็นปุงลิงค์ คือ เพศชาย จึงต้องใช้
“ทีฆายุโก” ส่วน “มหาราชินี” เป็นอิตถีลิงค์ คือ เพศหญิง จึงใช้ “ทีฆายุกา”
คัดลอกจากบทความ
“ภาษาไทย ๕ นาที ”
โดย
ท่านอาจารย์จำนงค์ ทองประเสริฐ
“ภาษาไทย ๕ นาที ”
โดย
ท่านอาจารย์จำนงค์ ทองประเสริฐ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น